Je moet niet in een keer over willen stappen op Linux.
Vergeet niet dat je waarschijnlijk al jaren lang ervaring hebt met Windows.
Die ervaring is niet weggegooid, maar in Linux ben je weer een beginneling.
Gelukkig zijn er mogelijkheden genoeg om stap voor stap de kennis die je voor Linux nodig hebt op te bouwen voordat je de definitieve overtap maakt.
Om te beginnen kunnen we onszelf stap voor stap onafhankelijker gaan maken van Microsoft door gebruik te gaan maken van Open Source alternatieven voor de bekendste Microsoft producten.
Zo is de internet browser Firefox een zeer goed alternatief voor de veelal met lekken en bugs geplaagde Internet Explorer.
Firefox kun je gewoon onder Windows installeren en doet bijna alles wat de Internet Explorer ook doet, en dat nog vaak beter en sneller ook.
Er zijn slechts een paar sites die persé Internet Explorer vereisen.
Dat is echter geen fout van Firefox, dat is puur een kwestie van luiheid of domheid van de maker van de site.
Die web pagina is dan waarschijnlijk met een Microsoft product gemaakt.
En aangezien Microsoft een hekel heeft aan standaarden, zondigt zo'n website dan natuurlijk ook tegen die standaarden.
Daardoor kunnen niet-Microsoft producten in de war raken.
Als je eenmaal aan Firefox gewend bent kun je wat internet bladeren betreft zo overstappen op Linux, want daar is Firefox de standaard browser keuze.
Naast Firefox kun je ook kiezen voor Google Chrome of Opera.
Ook dat zijn hele goede browsers, die ook op Linux te installeren zijn.
Tegenwoordig kun je met Firefox en Chrome je bladwijzers synchroniseren in de cloud.
Dat heeft als voordeel dat al je bladwijzers op al je computers, ongeacht het operating systeem wat daar op draait, gelijk zijn.
Thunderbird is een heel goed alternatief voor Outlook en Outlook Express.
Dus exporteer je mails naar een bestand, importeer ze in Thunderbird en je bent weer een stap dichter bij onafhankelijkheid van Microsoft.
Als je gebruik maakt van een IMAP email account, zoals je bijvoorbeeld bij xs4all of Gmail krijgt, dan maakt het niet eens meer uit met welk email programma of op welke computer je werkt.
Je email is dan namelijk overal te lezen.
En antwoorden die je verstuurt staan ook bij alle programma's in het archief.
Dat komt omdat bij IMAP de mail op de server blijft staan, in tegenstelling tot de POP3 email diensten.
Helaas zijn er maar weinig internet providers die de IMAP dienst aanbieden.
Wil je ook een agenda hebben in Thunderbird dan kun je de Lightning plugin installeren.
Deze plugin is dan weer te koppelen aan je Gmail account.
Zo is er ook een Google Contact plugin voor Thunderbird beschikbaar.
Hiermee kun je je contacten synchroon houden met de server, en daarmee dus ook met meerdere computers.
Een ander goed open source email programma is Evolution, wat tegenwoordig ook onder Windows draait. Dit programma is eigenlijk een 1 op 1 vervanger voor Foutlook, inclusief de agenda en contactgegevens. Het werkt zelfs samen met Microsoft Exchange Servers.
En dan komen we natuurlijk bij het office pakket.
Daar kun je gebruik maken van LibreOffice (voorheen OpenOffice).
Met LibreOffice kun je gewoon Microsoft Office documenten openen, bewerken en weer terug schrijven.
Het biedt eigenlijk alle functionaliteit die Microsoft Office ook biedt.
En voor de prijs hoef je het niet te laten, het kost namelijk niets.
Maar ja, je hoeft het niet meer te kraken, dus de lol is er van af als je het zomaar gratis mag gebruiken :-)
Maar, heb je al die toeters en bellen eigenlijk wel nodig?
Zo niet, probeer dan eens Google Docs.
Iedereen die een Gmail adres heeft kan gratis gebruik maken van Google Docs.
Alles wat je nodig hebt is een internet browser (bijvoorbeeld Firefox) en een internet verbinding.
Ga naar docs.google.com, log in en je kunt tekst documenten, rekenbladen en presentaties maken, uploaden, downloaden, afdrukken, publiceren.
Dit kan zelfs met meerdere mensen tegelijk, waar ze zich ook ter wereld bevinden!
Een pracht product voor scholieren en studenten!
The Gimp is een zeer veelzijdig teken en fotobewerkingsprogramma.
Het kan zich zeker meten met het naar mijn mening veel te dure Adobe Photoshop.
Iedereen schijnt Photoshop te hebben.
Photoshoppen is tegenwoordig zelfs een werkwoord.
Je moet echter een professionele fotobewerker zijn wil je aan The Gimp te kort komen.
En dan nog kan The Gimp waarschijnlijk nog goed mee komen door de mogelijkheid van extra plugins voor ontbrekende functionaliteit.
Er is zelfs een The Gimp die de look en feel heeft van Photoshop, waardoor overstappen wel heel gemakkelijk gemaakt wordt.
Gimpshop heet dat.
De meeste Linux varianten kennen tegenwoordig een Live CD of DVD.
Je kunt die CD's gewoon downloaden vanaf het internet, het betreffende iso bestand branden op een CD en daarna je computer opstarten met deze CD.
Het resultaat is een volledig draaiend Linux systeem, in RAM, wat niets op je harddisk verandert.
Tenminste hij verandert niets als jij dat niet wilt, want je kunt gewoon bij je bestanden en die kun je natuurlijk wel wijzigen.
Natuurlijk heeft zo'n Live CD wel wat nadelen.
Om te beginnen draait het hele systeem in RAM geheugen, waardoor er minder RAM overblijft voor het echte werk.
Ook komt elk programma wat gestart wordt van een relatief langzame CD speler.
"Maar mijn CD speler leest op 52x, dus die is echt niet langzaam" hoor ik je zeggen.
Ja, maar dat haalt hij alleen bij grote bestanden waarbij hij niet steeds op toeren hoeft te komen en moet afremmen.
Bij kleine bestandjes is je 52x CD speler echt niet veel sneller dan een 12x speler hoor!
Veel programma's staan, om plaats te sparen, ook nog eens ingepakt op de CD, zodat ze eerst nog moeten worden uitgepakt voordat ze gebruikt kunnen worden.
Het systeem zal dus wel wat trager draaien dan wat je van jouw PC zou mogen verwachten.
Ook zullen nog niet alle programma's die voor jouw Linux bestaan al op de CD staan. Dat komt simpelweg omdat dat niet allemaal op die ene CD past. Je moet dan ook niet verwachten dat de CD versie helemaal Nederlands spreekt.
Tip: Met het programma unetbootin kun je eenvoudig een USB stick omtoveren tot een opstartbaar Linux systeem.
Je hoeft alleen maar aan te geven welke Linux je erop wilt hebben en alles wordt voor je geregeld.
Je kunt ook zelf het iso bestand van jouw keuze downloaden en dat op de USB stick zetten om er van te kunnen opstarten.
Een ander groot voordeel van de USB stick, ten opzichte van een live CD, is dat je op de USB stick sessions kunt bewaren.
Hierdoor blijven dus bestanden bewaard, ook na het opnieuw opstarten vanaf de USB stick.
Tenslotte draait Linux sneller vanaf een USB stick omdat deze niet steeds op toeren hoeft te komen en moet afremmen om kleine bestanden op te halen.
Als je eenmaal een keuze gemaakt hebt welke Linux versie je wilt gaan gebruiken dan kun je je systeem tweevoudig opstartbaar maken.
De meeste live CD's hebben de mogelijkheid standaard ingebouwd om je Windows systeem tweevoudig opstartbaar te maken.
Let wel op dat Windows als eerste geïnstalleerd moet zijn, maar dat is waarschijnlijk al wel het geval.
De Linux installatie procedure zal wat ruimte vrij maken op de harde schijf voor de installatie van Linux. Daartoe zal een van je bestaande Windows partities kleiner gemaakt moeten worden, maar ook dat wordt door de installatie CD van Linux voor je geregeld. Je mag daarbij zelf kiezen welke partie kleiner gemaakt wordt en hoeveel kleiner hij gaat worden.
Als je wilt weten hoe je een systeem twee, of zelfs meervoudig opstartbaar maakt moet je echt eens kijken op de pagina's van Pjotr. Hij maakt er een sport van om zo veel mogelijk Linux versies te testen en te beschrijven. Hij maakt daarom veelvuldig gebruik van meervoudig opstartbare systemen en hij legt heel goed uit hoe dat in zijn werk gaat.
Oh ja, niet dat het tweevoudig opstartbaar maken van je PC zo gevaarlijk is, maar als je data en je digitale foto's je heilig zijn kun je maar beter eerst een backup van je data maken voordat je aan deze ingrijpende operatie begint. Maar dat doe je natuurlijk toch al regelmatig, niet?
Het tweevoudig opstartbaar maken van je systeem vergt nogal wat computervaardigheid.
Daarom is het maken van een of meer virtuele machines een makkelijkere oplossing.
Je kunt daarvoor het programma Virtual Box installeren op je PC.
In dat programma maak je simpelweg een nieuwe virtuele machine aan, je wijzigt wat instellingen en koppelt de live CD of zijn ISO file aan en weg zijn we.
Een virtuele machine reageert vrijwel helemaal hetzelfde als een echte machine.
In werkelijkheid is het echter een programma wat op je eigen computer loopt.
Als het je niet bevalt kun je de virtuele machine gewoon wissen en alles is weer bij het oude.
Houd er wel rekening mee dat een Virtuele machine RAM geheugen van jouw computer gebruikt.
RAM geheugen wat je aan je virtuele machine toebedeelt is niet meer beschikbaar voor je echte machine, zolang de virtuele machine draait.
Daarom heb je toch minstens 2GB RAM geheugen nodig, dan kun je 1GB aan je virtuele machine geven, en houdt je echte machine nog 1GB over voor zichzelf.
Voor veel besturingssystemen bestaan de zogenaamde guest add-ons. Dit zijn kleine programmaatjes die je op je virtuele machine moet installeren om de machine nog echter te laten lijken.
Later, als je eenmaal kunt lezen en schrijven met Linux kun je de rollen omdraaien. Ook onder Linux kun je namelijk Virtual Box installeren. Op die manier kun je dus Windows als een virtuele machine op je Linux bak draaien. Leuk als je Windows nog niet helemaal kunt missen.
Verreweg de veiligste manier om kennis te maken met Linux is om het op een oudere overbodige PC te installeren.
Met deze methode weet je zeker dat je hoofdcomputer niets te lijden heeft als je iets doms doet.
Houd er wel rekening mee dat Linux op zo'n oude machine natuurlijk niet zo goed tot zijn recht komt als op een moderner rekenmonster.
Maar omdat Linux onder andere geen virusscanner nodig heeft draait het een stuk soepeler dan Windows XP met al zijn service packs, dat is een ding wat zeker is.
En het is een stuk veiliger, zeker nu Windows XP geen service updates meer krijgt.